Hoe ver-zoek je
De afgelopen decennia heeft de Amerikaanse regering disproportioneel meer bijgedragen aan onderzoek naar genetische factoren voor autisme dan omgevingsfactoren. Onterecht, meent mijn vader (Spaans, 2012).
Ja, APA kan je sociale leven ernstig ontwrichten. Ze zouden het als waarschuwing op de APA-manual moeten zetten. Ons huidige onderzoek ontwricht ons sociale leven ook behoorlijk. Niet alleen doordat het ons tot ‘s avonds laat aan het werk houdt, maar vooral doordat we nu overal om ons heen verzoeken beginnen te analyseren. “Margreet, heb jij de konijnen al gevoerd? Ze maken zo’n lawaai” (Spaans-Dekker, 2014) Alerter; Margreet, Head act; heb jij de konijnen al gevoerd?, is language specific suggestory formula; conventioneel indirect. Supportive Move; Ze maken zo’n lawaai.
We hebben onderzocht of de verzoeken in Spaanse en Amerikaanse subtitels van elkaar verschilden. Verzoeken kunnen namelijk, volgens een model van Blum-Kulka & Olshtain (1984) ingedeeld worden in mate van directheid. Er zijn directe verzoeken, zoals “Neem de telefoon op!” Er zijn conventioneel indirecte verzoeken, waar wel duidelijk is wat er van je verwacht wordt, maar dat wordt iets voorzichtiger geformuleerd, bijvoorbeeld “Zou jij de telefoon op willen nemen?” En dan zijn er hints, deze onconventioneel indirecte verzoeken zouden ook door kunnen gaan voor een simpel statement, bijvoorbeeld “De telefoon gaat.” We hebben geen grote verschillen tussen het Amerikaanse en Spaanse gebruik van verzoeken gevonden, maar we hebben wel ontdekt dat een bepaald soort verzoeken moeilijk in te delen is in het model van directheid. Want wat doe je met het verzoek: “Telefoon!” Wij hebben hiervoor een vierde categorie gemaakt, onconventioneel direct. Dat is toch ook een best leuk resultaat.
“Margreet? De konijnen?” “Ow, sorry mam, ik lette even niet op, ja, ik heb de konijnen gevoerd. Ik weet niet waarom ze zo’n lawaai maken, misschien zit de kat van de buren weer bij de kooi?” Onze cultuur wordt vaak als heel direct gezien, maar van wat ik zo om me heen opvang valt het nog best mee. De film die we voor ons onderzoek keken, No Reservations, bevatte veel meer directe verzoeken. Kate, Zoë en Nick zijn de hoofdpersonen in de film en ik begin een beetje het gevoel te krijgen dat ik ze ken. Dat ik zou weten wat ze zouden zeggen. Hoe ze deze weblog zouden verbeteren, smakelijker zouden maken, levendiger, impulsiever. Maar het verslag is nu af en het is tijd om afscheid te nemen, van APA, van het analyseren van verzoeken en ja, ook van Kate, Zoë en Nick. Tijd om weer te gaan leven!