Joost mag het weten!
Ondertitelen is een vak apart, een kunst die verder gaat dan vertalen en soms lastige keuzes oplevert. Zo koos de Nederlandse ondertitelaar ervoor de uitdrukking “God knows!” in de Amerikaanse televisieserie Lost, te vertalen met “Joost mag het weten!”. Naar aanleiding van deze naar onze mening ietwat lachwekkende vertaling, besloten we een onderzoek te gaan doen naar het culturele aspect van ondertiteling. We hebben gekozen om de Spaanse en Nederlandse ondertiteling van de Britse film Love Actually te analyseren, dit omdat het een
populaire film is met een brede doelgroep (en dat er goede acteurs als Hugh Grant, Collin Firth en dergelijke in meespelen, was een leuke bijkomstigheid).
Onze onderzoeksvraag luidde: In hoeverre zijn de Spaanse en Nederlandse ondertitelingen van de Britse comedyfilm Love Actually cultureel aangepast om het begrip van de Spaanse en Nederlandse kijker te optimaliseren? Door de Spaanse en Nederlandse ondertitelingen in te delen in verschillende vertalingsstrategieën, hebben we gekeken welke cultuur centraal stond in beide ondertitelingen. Zowel in de Nederlandse als in de Spaanse ondertiteling werden er significant veel culturele aanpassingen gedaan om het gemak van de kijker te vergroten. Hoewel de Engelse ondertiteling bij beide dus niet letterlijk vertaald werd, slaagde de Nederlandse ondertiteling er vaak beter in de achterliggende betekenis van de Engelse brontekst weer te geven. Dit zou verklaard kunnen worden door de algemene betere beheersing van het Engels door de Nederlanders.