Tijd voor Intercultureel Avontuur!
Alex van der Hoeff en Maarten Dofferhoff
In hoeverre zijn er verschillen na vertaling bij een Amerikaanse tekenfilmserie? Dat is de vraag die wij probeerden te antwoorden door middel van Adventure Time, de maffe Amerikaanse tekenfilmserie van Pendleton Ward, over Finn, de laatste mensenjongen op aarde, en zijn broer Jake, de magische gedaanteveranderende hond. Toen we zagen dat deze tekenfilm op Netflix stond, in het Nederlands én Engels, kwamen we er na het kijken achter dat sommige dingen vreemd of onlogisch waren vertaald. Vandaar dit onderzoek. We richtten ons vooral op cultuurgebonden humor, uitdrukkingen en gezegdes toen we twee afleveringen (‘Dungeon’ en ‘Donny) gingen bestuderen.
We vonden Engelse transcripten online en maakten zelf Nederlandse, en onderzochten deze teksten op interessante vertalingen. Van al deze interessante vertalingen bleven er een stuk over die daadwerkelijk cultuur verklaard konden worden, vooral door middel van het artikel van Delia Chiaro over Verbally Expressed Humor (VEH) en hoe deze, met verschillende voorbeeldingen in het Italiaans, vertaald konden worden. Ook hadden we veel aan het artikel van Moniek Buijzen, “Developing a typology of humor in audiovisual media”, waarin ze onderscheid maakte tussen verschillende soorten humor.
Als belangrijkste resultaat kwam naar voren dat het Nederlands vaak milder was vertaald dan het originele Engels. ‘And then…I’m going to cook you and eat your flesh’ is bijvoorbeeld met
‘En daar ga ik je koken en opeten’ vertaald. Hier is het ‘flesh’ gedeelte, wat de VEH in de Source Language (Engels) net wat griezeliger maakt, weggelaten in de Target Language (Nederlands), waardoor de VEH daar een stuk milder overkomt.