Wie heißt denn ‘Toetje’ auf Deutsch? – ‘Nachspeise’
Afbeelding: Völler en Rijkaard na het spuugincident van 1990
Een ritueel dat in vrijwel alle gezinnen voorkomt, is de gezamenlijke maaltijd. Hoewel de primaire bedoeling van zo’n maaltijd natuurlijk het verorberen van gerechten is, is er nog een interessant aspect aan maaltijden: het tafelgesprek. Alle gezinsleden willen iets vertellen, beurten wisselen elkaar af, vragen worden gesteld: dit hele gesprek bestaat uit acties en reacties.
Eén vorm hiervan is het gebruik van adjacency pairs: opeenvolgingen van twee uitingen, waarbij het eerste deel het tweede deel beïnvloedt. Zo volgt op een vraag vaak een antwoord (Mullins, 2012). Wat gebeurt er met deze paren wanneer we te maken hebben met een Duits-Nederlands receptief meertalig gezin? Vader en moeder gebruiken dan hun eigen moedertaal binnen conversaties (Korevaar, 2009). Wanneer een kind zegt “Mijn bord is allang leeg”, dan kan één van de ouders reageren met “Nein, du hast noch was draufliegen”.
Om beter inzicht te krijgen in het taalgebruik van kinderen wier ouders elk een andere taal gebruiken, is gekeken naar welke taal de kinderen gebruiken binnen deze paren. De belangrijkste conclusie is dat kinderen beide talen vaak receptief beheersen, maar actief het liefst de taal van de omgeving gebruiken. De omgeving heeft dus een belangrijke invloed op de taalkeuze van kinderen.